محبوبه ناطق - مریم غلامی: آتشی که نیمه شب جمعه از تالاب زیبای میقان اراک شعله‌ور شد تا نزدیک به ساعت ۱۷ دیروز ادامه یافت و دود ناشی از آن خود را به بافت مسکونی شهر اراک رساند، هوای اراک نیز در وضعیت ناسالم قرار گرفت.

این آتش که تاکنون اطلاعی از چگونگی وقوع آن و دلایلش اعلام نشده است در منطقه باتلاقی میقان به وقوع پیوست و به دلیل باتلاقی بودن منطقه، امکان مهار و کنترل آن سخت بود. شعله‌های سرکش این آتش‌سوزی بعد از ۱۶ ساعت از وقوع، خود را به حاشیه‌های مسکونی شهر اراک رساند و کارشناسان آتش‌نشانی از تهران برای ارسال بالگرد یا هواپیمای آبپاش درخواست کمک کردند. 
ساعت ۱۶ دیروز هواپیمایی به این منطقه اعزام شد و تلاش خود را برای خاموش کردن آتش به خدمت گرفت اما تلاش برای مهار آتش ۵۰هکتاری تنها با یک هواپیما آنهم با کارکرد سمپاشی مزارع، کار سخت و ناممکنی به نظر می‌رسید.این در حالی است که دیروز بعد از ظهر فرماندار اراک در گفت‌وگو با ایسنا گفت: خوشبختانه ساعت ۱۷ تلاش‌ها برای مهار آتش نتیجه داد و آتش خاموش شد. 
حسین بختیاری افزود: هواپیمای آبپاش از تهران درخواست شد و نیروهای آتش‌نشانی و سازمان مدیریت بحران استان و شهرستان تمامی نیروها و تجهیزات خود را به کار گرفتند تا آتش مهار شود.
وی اظهار کرد: خوشبختانه قره‌داغ‌های کشت شده از سوی منابع طبیعی و پرندگان در این حادثه آسیبی ندیدند و آنچه سوخت، گیاهان خشک شده و نیزارها بودند.وی گفت: ویژگی باتلاقی منطقه باعث ایجاد مشکل در مهار آتش شده بود و امکان خاموش کردن و نزدیک شدن به منطقه را به ماموران آتش‌نشانی نمی‌داد، بیل‌های مکانیکی نیز در باتلاق گیر می‌کردند.

خسارت جانی نداشتیم
مدیرکل مدیریت بحران استان مرکزی به خبرنگار گفت: ۵۰ هکتار از نیزارهای تالاب میقان در این آتش‌سوزی سوخت که خسارات زیست‌محیطی به دنبال دارد ولی خسارت جانی نداشته‌ایم.
سعید فرخی افزود: تمامی نیروهای امدادی و آتش‌نشانی برای مهار این آتش ساعت‌ها تلاش کردند. سعید فرخی افزود: منطقه آتش‌سوزی در حد فاصل فرودگاه اراک و شرکت املاح معدنی است که به طور کامل حالت باتلاقی دارد و نیروهای آتش‌نشانی امکان دسترسی به آن را ندارند.وی گفت: تلاش و رایزنی با شهرداری اراک برای تامین ماشین‌آلات سنگین، بسترسازی و مهار آتش در دست بررسی است و تقاضای مهار آتش هوایی به منابع طبیعی نیز اطلاع داده شده است.مدیرکل مدیریت بحران استانداری استان مرکزی خاطرنشان کرد: گروه‌های مهار آتش که از بین آب‌های نیزار قصد داشتند به منطقه آتش‌سوزی بروند با مشکلاتی روبه‌رو شده و خطرات جانی برای آنها وجود دارد.فرخی گفت: دلایل این آتش‌سوزی از سوی کارشناسان در دست بررسی است اما به نظر می‌رسد عوامل انسانی و بی‌احتیاطی، عامل آن باشد.

هسته مرکزی آتش روشن است
مشاور عالی شبکه ملی محیط‌زیست ایران در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار صمت در استان مرکزی گفت: این حادثه یکی از فجایع محیط‌زیست استان بود که هزینه‌های بسیار زیادی را به محیط‌زیست کشور وارد کرد و یکی از هزینه‌های آن از بین رفتن زیستگاه اصلی پرندگان مهاجر بود که در این محدوده پرندگان مهاجر زمستان خود را سپری می‌کردند.سیاوش آقاخانی افزود: هوا در ساعاتی در مرز ناسالم قرار گرفت ولی با تغییر جهت باد، آلودگی هوای اراک از مرز ناسالم به وضعیت سالم درآمد اما در روزهای آینده امکان متوقف شدن باد و منتشر شدن آلودگی و رسیدن آلاینده‌های شهر اراک به مرز ناسالم وجود دارد. وی با بیان اینکه هسته مرکزی آتش وجود دارد افزود: هسته مرکزی آتش خاموش نشده است. با این حال از وسعت هسته مرکزی آتش خبری نداد. 
او افزود: البته از بین رفتن این زیستگاه تنها یک معضل برای استان مرکزی نیست بلکه یکی از مسیرهای مهم پرندگان مهاجر از اراضی شمالی به اراضی جنوبی کشور است.وی ادامه داد: تالاب‌های استان‌های همجوار تقریبا خشک و نابود شده‌اند. تالاب میقان یکی از تالاب‌های مهم کشور به شمار می‌رود که سالانه بیش از ۳۵ هزار پرنده در آن مستقر می‌شوند و از بین رفتن این زیستگاه چالش بسیار بزرگی برای پرندگان مهاجر کشور ایجاد می‌کند. وی افزود: متاسفانه حجم زیادی از گونه‌های گیاهی و جانوری منطقه در این آتش سوزی از بین رفتند که صدمات بزرگی به محیط‌زیست کشور وارد شد.آقاخانی با بیان اینکه برنامه و چارچوب درستی در استان برای منابع زیست‌محیطی وجود ندارد، اظهار کرد: در چندسال گذشته شاهد طاعون نشخوارکنندگان در منطقه هفتادقله اراک بودیم که هزاران نشخوارکننده در این منطقه از بین رفتند، مدتی بعد شاهد شیوع آنفلوآنزای پرندگان در منطقه حفاظت شده تالاب میقان بودیم که باعث از بین رفتن تعداد زیادی از پرندگان مهاجر و تغییر اکوسیستم تالاب شد و اکنون با از بین رفتن این زیستگاه زنگ خطر بزرگی برای محیط‌زیست کشور ایجاد شده است. وی تاکید کرد: کمتر از یک درصد منابع مالی کشور در اختیار سازمان محیط‌زیست قرار دارد و از رئیس‌جمهور می‌خواهیم برای جلوگیری از چالش‌های زیست‌محیطی کشور توجه ویژه‌ای به بحث محیط‌زیست و برنامه‌ریزی برای این حوزه داشته باشند چراکه درحال‌حاضر نه تنها این مشکلات گریبانگیر گونه‌های گیاهی و جانوری است بلکه سلامتی مردم را نیز تهدید می‌کند. این فعال محیط زیستی ادامه داد: آلودگی هوای اراک در روزهای گذشته ناشی از برگزار نشدن جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا در ۸ ماه و تصمیم‌گیری نکردن در این باره است که این آتش‌سوزی منجر به ورود حجم زیادی آلودگی به هوای اراک شد و با عنایت به اینکه آتش‌سوزی در مرکز همچنان ادامه دارد پیش‌بینی می‌شود در روزهای آینده با متوقف شدن باد شاهد آلودگی هوای اراک باشیم. وی یادآور شد: از آنجایی‌که این منطقه از مناطق حفاظت شده به شمار می‌رود و در هیچ جای دنیا مرسوم نیست که انسان وارد این مناطق شود بسیار ناراحت‌کننده است که عامل انسانی باعث بروز چنین حادثه‌ای شود. آقاخانی در پایان تاکید کرد: دلیل اینکه این آتش‌سوزی به این حجم وسیع رسید و اینکه چه عواملی باعث گسترده شدن آن شدند باید از سوی مسئولان مورد بررسی قرار گیرد.

یک فاجعه زیست محیطی؟
به گزارش پایگاه خبری ۱۲۵، پس از تماس شهروندان با سامانه ۱۲۵ و اعلام مشاهده آتش‌سوزی و دود غلیظ در منطقه تالاب میقان، آتش‌نشانان ایستگاه ۱۲۰، ۱۰۰ و ۲۲۰ با هماهنگی ستاد فرماندهی سازمان آتش‌نشانی اراک، در ساعت ۳۷ دقیقه بامداد روز جمعه به تالاب میقان اراک اعزام شدند.آتش پاد دوم، مسعود آقازیارتی رئیس سازمان آتش‌نشانی اراک که به اتفاق آتش‌نشانان در محل آتش‌سوزی حاضر شده بود در این باره گفت: بخشی از تالاب میقان اراک از دقایق اولیه بامداد به دلایل نامعلومی دچار آتش‌سوزی شده و گستردگی آتش تاکنون به ۱۰ هکتار رسیده است. وی افزود: منطقه آتش‌سوزی در حد فاصل فرودگاه اراک و شرکت املاح معدنی است که به طور کامل حالت باتلاقی دارد و با وجود اینکه دسترسی به آتش‌سوزی ممکن نیست، نیروهای عملیاتی و آتش‌نشانان در حد امکان از گسترش آتش جلوگیری کرده‌اند. آقازیارتی در ادامه تصریح کرد: با پیگیری‌های مدیرکل بحران استانداری مرکزی، برای مهار آتش از راه هوایی نیز با منابع طبیعی مکاتبه شد که یک هواپیمای آبپاش اعزام شده است. گفتنی است تالاب کویری میقان اراک یکی از ۱۰ تالاب مهم کشور است که در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی اراک و جنوب غربی شهر داودآباد واقع شده است. این تالاب به عنوان یکی از مراکز مهم طبیعت‌گردی و پرنده‌نگری کشور به شمار می‌رود که ظرفیت دریاچه‌ای و کویری دارد و جایگاهی مهم و امن برای زیستگاه دائمی، موقت و استراحتگاه تجدید قوای پرندگان مهاجر در مرکز ایران است. وسعت تالاب میقان اراک حدود ۲۵ هزار هکتار برآورد شده که شامل دریاچه با ۳ جزیره در وسط، قسمت کویری و دشت‌های اطراف است. اراضی کویری، شمار زیادی از گونه‌های حیات وحش شامل پرندگان، خزندگان و دوزیستان را در خود جای داده است.در منطقه شکار ممنوع تالاب میقان اراک ۱۵۴ گونه از ۴ رده جانوران شامل ۱۶ گونه پستاندار، ۱۰۲ گونه پرنده، ۳۲ گونه خزنده و ۴ گونه دوزیست مشاهده شده است. بخش زیادی از درناهای خاکستری در تالاب میقان اراک زمستان‌گذرانی می‌کنند و در این منطقه پرندگان چنگر، خوتکا، اردک نوک پهن، چوب پا، غاز خاکستری، هوبره، تنجه، آنقوت، حواصیل و اردک سرسبز نیز دیده شده است.

منبع: صمت